Filler, atlar fareler nasıl yatar ? Fillerin nöbetçisiz pek yatamadıklarını, bazı Afrika balıklarının, susuz nehir yataklarında «kuru uyku» ya uyuduklarını, kimilerinin de horladıklarını öğrenir misiniz?
Köpekler nasıl yatar ?
Çoban köpeği yatmaya karar verdiği süre her zaman aynı hareketleri tekerrürler. Evvel esner ve gerinir, sonra ayağa kalkarak köşedeki, her zamanki yerine yürür, birkaç kere kendi çevresinde döner, en sonunda da külçe gibi yere çökerek başını ön ayaklarının üzerini yaslar. Aşina olduğu kimselerin gidip gelmesi, çoban köpeğini uykusunda hiç rahatsız etmez. Ama bir yabancı yanaşmaya görsün… Çoban köpeği o zaman şipşak homurdanmaya başlar, ensesindeki kıllar diken diken olur, adaleleri gerilir, sonra hayvan birden arı sokmuş gibi havlayarak ayağa fırlar. Köpek nasıl oluyor da derin uykudayken yabancıların ayak seslerini ta uzaktan ayırt edebiliyor? Bu, bir tabiat gizemidir.
Tam memeliler çok uyku yatarlar. Bir köpek belki 5 gün yemeksiz yaşayabilir, ama 5 günlük uykusuzluğa katlanamaz. Gündüzün uyuklar, fakat en küçük bir risk karşısında, şipşak uyanır. Gündüzün uyuklayanların arasında kediler, atlar ve inekler de vardır. Sarihte yatan kediler, öğle uykuları için muhtemel mertebe yüksek yerler veya çevreyi çitle çevrili bahçeler seçmek suretiyle kendilerini risklerden gözetirler.
Yabani Hayvanların Uykusu
Yabani hayvanların bir hayliyi ancak ortalık kararırken bütün anlamıyla uyanır. Geyik cinsleri günün en büyük kısmını yarı uyku halinde geçirirler. Tilki de yorucu bir geceden sonra dinlenmek üzere emin bir yere sokulur. Duyma ve koku alma duyguları bu arada her an kaçmaya hazır olmasını sağlar. Buna karşılık sansarın uykusu o kadar ağırdır ki, uyanması için gerçekten şiddetli bir hengamenin kopması gerekli kazanç.
Kendine Yatak Yapan Hayvanlar
Hayvanların çoğu ortamda buldukları otları, yaprakları ve dalları kendilerine yatak yaparken, şempanzeler sarmaşıkların arasında, yapraklar ve küçük dallarla astarladıkları bir tür hamak bedene getirirler. Kocaman bedeni olan filler nasıl yatar derseniz, fil gibi sürü hayvanlarının, dinlendikleri yerlerin etrafına nöbetçiler yerleştirdiklerine dikkat edilmiştir. Özellikle Hindistan ’da güçlü erkek filler ancak birkaç erkek fil nöbete geçtikten sonra yere çökmektedirler.
Kuşlar Nerede Yatar ?
Kuşlar yuvalarını yalnızca kuluçkada oturmak ve yavrularını barındırmak
için kullandıklarından, geceyi geçirmek üzere kendilerine bir ağaç ararlar. Sessiz ve uysal bir yerde olmasına dikkat edilen bu ağaç, çok kere tam bir kuş sürüsüne tünek misyonu görür. Martı gibi deniz kuşları uykudayken minik dalgaların üzerini çekilirler, ördeklerle kazların da suyun üzerinde yattıkları dikkati sürükler.
Balıklar nerede ve nasıl yatar ?
Alabalıklar, turna balıkları ve havuz balıklarının görünüşe bakılırsa derin bir uykuları yoktur, yalnızca uyuklar görünmekte ve en küçük bir risk karşısında şimşek gibi harekete geçmektedirler. Öyle iken alimler Amazon akarsusunda uykuda derin soluklar alan, hatta horlayan bir balık keşfetmişlerdir. Bir İngiliz kurulu da Batı Afrika ’da, başını kuru bir kum istifinin içine sokan, sonra suya salıverilince ok gibi yüzüp giden bir balığa tesadüfmüştır. Bu vaziyetin nedeni kolaydır: Birçok Afrika akarsuları bazı mevsimlerde kurur. Balıklar bu felâketi ancak yukarıyada tanım edilen, kuru uykuya yatmak suretiyle atlatabilirler. «Kuru uykuları», herkesçe öğrenilen bir hayli hayvanların kış uykusunu hatırlar.
Hayvanlar Rüya Görür Mü?
Köpekler uykuda homurdanır ve dişlerini gösterirler. Kediler ise tırnaklarını çıkarırlar. Atlar gene uykuda acı acı kişner. Fillerle maymunların da ormanda uykudayken boru gibi sesler çıkardıkları ve çığlıklar salıverdikleri olur. Rüya mevzusu, hayvanlar dünyasının henüz iyice aydınlatılmamış güzergahlerinden biridir. Bununla birlikte memeli hayvanların, arada bir insanlar gibi, düşte vahim serüvenler yaşadıkları söylenebilir. Bu arada av köpeklerinin uykudayken bir av sırasındaki koşu, havlayış ve atak gibi hareketlerini en ince teferruatına varıncaya kadar yinelediklerine dikkat edilmiştir.
Uçarak Yatan Kuş
İsviçreli kuş uzmanlarından Weitnauer, kırlangıç ailesinden bazı kuşların geceleyin gökte gözden kaybolduklarına ve ancak sabah erken döndüklerine dikkat etmişti. Weitnauer bir gün bu kuşları uçakla takip etti. Neticede son birkaç tanesini 1500 metre yükseklikte buldu. Bu kuşların gökte geceleyip gecelemedikleri suali bugün için hâlâ netlikle yanıtlandırılamamış bazı problemler arasında bulunmaktadır.
